بررسی انکودر صنعتی و انواع آن

یکی دیگر از قطعات صنعتی پر کاربرد انکودر است. وظیفه این قطعه تبدیل موقعیت فیزیکی یک جسم، به سیگنال های الکترونیکی است. این وسیله که با نام رمزگذار نیز شناخته می شود، به راحتی می تواند در اموری چون شمارش، سرعت، تشخیص مکان یا جهت جسم مورد نظر در کنترل صنعتی کمک کننده باشد.

در مرحله بعدی این سینگال به دستگاه PLC فرستاده شده و مقدار می گیرد. به این صورت می توان عملیات شمارش اجسام (یا هر یک از کارهایی که پیش از این ذکر شد) را با دقت و سرعت بالا، در مدت زمان کوتاهی انجام داد.

البته لازم به ذکر است رمزگذارها در مشاغل مختلفی استفاده می شوند، اما انکودر صنعتی به طور خاص در صنایع کاربرد دارد.

انواع انکودر صنعتی و کاربرد های آن

دسته بندی های مختلفی را می توان برای انکودرها در نظر گرفت. در این بخش انواع دسته بندی ها به همراه کاربرد هر انکودر بررسی می کنیم.

یک نوع دسته بندی که برای انکودرها ارائه می شود، بر اساس تکنولوژی استفاده شده در آن ها است. بنا به این معیار، انکودر ها به 5 دسته زیر تقسیم می شوند:

• مغناطیسی
• نوری
• القایی
• لیزری
• خازنی

شایان ذکر است در این میان، پرکاربردترین آن انکودرهای نوری است.

در مرحله بعد یک دسته بندی کلی و بر اساس ساختار فیزیکی، برای انکودرها ارائه می شود. در این مدل، انکودرها به دو نوع خطی و چرخشی تقسیم بندی می شوند.

انکودر خطی

این اینکودر که با نام انکودر ترانسدیوسر یا خط کش هم شناخته می شود، به منظور اندازه گیری فاصله 2 نقطه متفاوت در یک جسم استفاده می شود.

از نظر فنی و نحوه کاربرد، انکودر خطی دارای یک میله برای حرکت بوده و با استفاده از کابل موجود در آن، حرکت خطی و رفت و برگشتی جسم را به سیگنال تبدیل می کند. با استفاده از این انکودر به راحتی می توان ابعاد اجسام را مشخص کرد.

انکودر خطی در دستگاه های فرز CNC کاربرد گسترده ای دارد. چرا که در این دستگاه به اندازه های دقیق و قابل اعتماد نیاز داریم. لازم به ذکر است انکودرهای خطی به صورت مطلق و افزایشی در صنایع مختلف استفاده می شود.

انکودر چرخشی

این انکودر بر اساس چرخش شفت موتور همراه آن به صورت سنکرون حرکت می کند. پس از پردازش سیگنال فیدبک را به کنترلر (دستگاه PLC) ارسال می کند.

یکی از کاربرد های انکودر چرخشی، برای تعیین موقعیت است. مثلا در بال اسکرو موقعیت فیزیکی جسم، توسط انکودر مطلق شناسایی می شود. علاوه بر این در صورت نیاز برای تعیین سرعت می توان از انکودر افزایشی استفاده کرد.

از جمله کاربردهای انکودر چرخشی استفاده در صنایعی مثل صنایع بسته بندی، غذا، چاپ، بالابر اتوماسیون و… است.

انکودر چرخشی یا روتاری با نام شفت انکودر هم شناخته می شود. این انکودرها در انواع مطلق و افزایشی تولید و استفاده می شود.

انکودر مطلق

این نوع از انکودرها به منظور سنجش موقعیت و زاویه اجسام استفاده می شود. این کار با استفاده از کد های صفر و یک (باینری) ثبت می شود.

به بیان دقیق تر، این انکودر بین فرستنده و گیرنده نوری قرار دارد، که با هر بار تابیدن نور به انکودر در حال حرکت، موقعیت انکودر از 0 تا 360 درجه به صورت یک کد صفر و یک ارسال می شود.

انکودرهای مطلق به 2 دسته تک دور و چند دور تقسیم بندی می شوند. برای فواصل کوتاه از نوع تک دور و برای فواصل بلند از انکودر چند دور استفاده می شود.

یکی از مزیت هایی که در این نوع انکودر وجود دارد، داشتن حافظه مکانیکی است. به این معنی که اگر در حین کار انکودر، منبع تغذیه خاموش یا دچار قطعی شود؛ پس از روشن شدن مجدد میزان چرخش و حرکت ثبت شده است.

به دلیل داشتن همین ویژگی، از این انکودر معمولا در صنایعی که دقت و ضریب اطمینان بالایی نیاز است، استفاده می شود.

انکودر افزایشی

تفاوت انکودر افزایشی با نوع مطلق، در نداشتن حافظه و نحوه کد گذاری است. در این نوع انکودر با هر بار روشن شدن، شمارش از ابتدا شروع می شود و درسترسی به مرحله قبل ممکن نیست. برای ذخیره داده های انکودر افزایشی می توانید از یک حافظه جانبی استفاده کنید.

در جدول زیر مهم ترین ویژگی های انکودر افزایشی و مطلق را به منظور بررسی راحت تر و سریع تر قرار داده ایم.