اجزا و قطعات تشکیل دهنده پمپ آب خانگی

معرفی اجزای داخلی پمپ آب خانگی

با افزایش جمعیت و تعداد آپارتمان ها و ساختمان های تجاری، مشکل کمبود آب و فشار پایین آب نیز بیشتر شده است. یکی از بهترین و اصلی ترین راه ها برای حل این مشکل، استفاده از پمپ آب خانگی می باشد. از پمپ آب خانگی که ابزاری حیاطی در تامین آب ساختمان ها است، به منظور افزایش فشار آب ساختمان ها استفاده می شود. این پمپ مانند سایر دستگاه ها، از اجزا و قطعات مختلف و خاصی تشکیل شده که هر کدام ویژگی ها و کارایی متفاوتی دارند. استفاده از اجزای اصل و با کیفیت، در کارکرد مطلوب پمپ تاثیر به سزایی دارند. پس برای آشنایی بیشتر با این قطعات و نحوه عملکرد آنها در این مقاله به توضیح هر یک از اجزای تشکیل دهنده پمپ آب خانگی می پردازیم.

انواع قطعات پمپ آب خانگی

• بلبرینگ
• شافت یا شفت
• کاسه نمد
• الکتروموتور
• کلید اتوماتیک
• پوسته یا هوزینگ
• محفظه آب بندی
• دیفیوزر
• مکانیکال سیل
• پروانه
• فلوتر
• رینگ خنک کاری و سایشی
• نوار گرافیتی
• مخزن یا سیلندر
• اتصالات

بلبرینگ

قطعه ای که از فلز ساخته شده و با حرکت دادن شافت پمپ باعث به حرکت درآمدن پروانه خواهد شد. در صورت خرابی بلبرینگ، پمپ آب خانگی صدای زیادی تولید کرده و حرارت آن بالا می رود.

شافت (شفت)

قطعه ای که استوانه ای شکل است و پروانه روی آن قرار دارد.

کاسه نمد

یکی از اجزای پمپ آب خانگی، کاسه نمد بوده که به عنوان یک درزگیر از نشتی پمپ آب جلوگیری می نماید. این قطعه بین موتور و شافت قرار دارد.

الکتروموتور

مهم ترین جزء پمپ آب خانگی، الکتروموتور بوده که توان و قدرت مورد نیاز برای پمپاژ آب را تامین می نماید. این موتور با اتصال به برق روشن شده و انرژی الکتریکی در سیم پیچ ها به جریان درآمده و میدان مغناطیسی ایجاد می شود که روتور را با 180 درجه به حرکت درآورده و پروانه ها نیز شروع به چرخش می کنند و سرعت پمپ افزایش می یابد. در صورت خرابی الکتروموتور، پمپ بسیار داغ شده و باعث افت فشار می شود.

به طور کلی موتور پمپ آب خانگی از اجزا و قطعات حیاطی در این دستگاه می باشد که از دو بخش موتور و اجزای داخلی (دیسک، سیم پیچ، بلبرینگ، استوانه و غیره) تشکیل شده است. برای اطمینان از عملکرد مناسب و بدون خطای سیستم، توجه به نحوه نصب، انتخاب صحیح موتور بر اساس نوع نیاز و توان مورد نظر، کیفیت ساخت و اطمینان از اجرای درست سیستم از اهمیت بالایی برخوردار است.

کلید اتوماتیک

کلید اتوماتیک نوعی ست کنترل است که وظیفه کنترل و تنظیم استارت و قطع شدن (روشن و خاموش شدن) پمپ آب را بر عهده دارد.

پوسته پمپ یا هوزینگ

این قطعه مانند پوششی است که موجب محافظت از تمام اجزای پمپ آب می گردد. همچنین این پوسته توسط پروانه، انرژی را به سیال یا آب منتقل می نماید.

محفظه آب بندی

یکی دیگر از قطعات مهم پمپ آب خانگی، محفظه آب بندی بوده که از احتمال بروز نشتی در پمپ آب جلوگیری می نماید. اگر محفظه آب بندی دچار مشکل شود، نشتی ایجاد شده و فشار آب کاهش می یابد.

دیفیوزر

یکی دیگر از قطعات پمپ آب خانگی، دیفیوزر بوده که پروانه داخل آن قرار داشته و انرژی سرعتی را به فشار مورد نیاز به منظور جریان یافتن سیال تبدیل می نماید.

مکانیکال سیل

یکی از اصلی ترین قطعات پمپ آب خانگی، مکانیکال سیل یا سیل مکانیکی یا نافی می باشد و وظیفه آن جلوگیری از نشت مایعات، گازها و جامدات به بیرون است. با از کار افتادن سیل مکانیکی یا نافی در واقع کل پمپ آب از کار خواهد افتاد. این قطعه به نام های دیگری نظیر آب بند و نشت بند نیز شناخته می شود.

پروانه پمپ آب

اساسی ترین و مهم ترین جزء جدایی ناپذیر پمپ آب خانگی که نقش مهمی در عملکرد صحیح پمپ دارد، پیستون یا پروانه آن است که به شکل دایره بوده و دارای پره و یا تیغه می باشد. پروانه داخل سیلندر به شافت متصل بوده و با چرخش پره های آن، انرژی الکتریکی به جنبشی تبدیل شده و آب داخل پمپ به حرکت درمی آید. انواع پروانه شامل موارد زیر می باشد:

• پروانه باز
• پروانه بسته
• پروانه شعاعی
• پروانه محوری
• پروانه تک مکشی
• پروانه دو مکشی

بنابراین انتخاب مدل و اندازه مناسب پروانه یا پیستون و عملکرد صحیح آن، در کارکرد صحیح پمپ آب خانگی نقش بسیار مهمی دارد.

پیستون یا پروانه از متریال های مقاومی نظیر آلومینیوم و فولاد ساخته می شود. با این حال ممکن است خراب شده و آسیب دیدن پروانه یا خرابی آن باعث افزایش دمای پمپ آب، کاهش فشار آب و افزایش صدای پمپ خواهد شد.

روش تعویض پروانه پمپ آب خانگی

1. در مرحله اول کلگی پمپ را باز کنید.
2. مهره روی پروانه را به وسیله آچار بکس باز نمایید.
3. پروانه را با کشیدن به سمت بالا درآورید.
4. در صورت بیرون نیامدن پروانه، می توان با پیچ گوشتی به آرامی زیر پروانه ضربه زد و آن را بیرون کشید.
5. پروانه جدید را جایگزین نمایید.

فلوتر

وظیفه این قطعه شبیه به عملکرد نوار آب بندی می باشد. در واقع وظیفه اندازه گیری و کنترل میزان داخل مخزن را بر عهده دارند تا در صورتی که این میزان از حدی مشخص پایین رفت، برق موتور اتومات قطع شود.

رینگ خنک کاری و سایشی

این قطعه به منظور جلوگیری از ایجاد ساییدگی روی پوسته پمپ آب یا پروانه آن مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به نحوه عملکرد رینگ خنک کاری و سایشی، این قطعه روی قسمت پروانه و یا پوسته قابل نصب می باشد.

نوار گرافیتی

نوار گرافیتی پمپ آب خانگی یک مدل از درز بندها می باشد که به منظور آب بندی پمپ مورد استفاده قرار می گیرد.

سیلندر

مخزن محفظه ای است که پروانه داخل آن حرکت نموده و سیال را منتقل می نماید. مخزن یا سیلندر قطعه ای مهم در پمپ آب خانگی می باشد. برای انتخاب سیلندر یا مخزن با ظرفیت و اندازه مناسب، باید به میزان آب مصرفی و تعداد نفرات ساکن توجه نمود.

اتصالات و ولوها

ولوها یا شیر ها مانند سوئیچ به شکل دستی و یا اتومات مسئولیت کنترل و تنظیم جریان آب با فشار مناسب را برعهده دارند. محل قرارگیری ولوها در قسمت ورودی و خروجی آب است.
اتصالات نیز قطعاتی هستند که در وصل کردن سایر قطعات پمپ آب به شکلی محکم و مقاوم نقش مهمی دارند. شامل: لوله ها، شیر، اتصالات فشار قوی و غیره. در صورت خرابی هر یک از اتصالات، موجب نشتی آب و کاهش فشار پمپ می شوند.

تا اینجا به توضیح مهم ترین اجزا و قطعات پمپ آب خانگی پرداختیم. در کنار این موارد پمپ آب دارای اجزای متعدد دیگری نظیر واشر کاغذی، بوش، عینکی، گیج فشار، پایه، دیسک کف گرد، پیستون، دیافراگم، دنده، سیت و بال پمپ می باشد. با این حال مکانیزم کاری عمده پمپ آب خانگی با توجه به عملکرد اجزای توضیح داده شده در بالا انجام می گیرد.

نحوه عملکرد و کارکرد اجزای تشکیل دهنده پمپ آب خانگی

در ابتدا با اتصال الکتروموتور به برق، این قطعه انرژی مورد نیاز را به پمپ آب خانگی می دهد، سیال به محفظه داخلی پمپ وارد شده و پروانه و پره ها با چرخش خود باعث انتقال انرژی جنبشی و افزایش سرعت سیال در حال عبور می شوند. در نتیجه فشار سیال نیز افزایش می یابد.

علت بالانس نبودن اجزا و قطعات پمپ آب

ممکن است به دلایل مختلفی قطعات و اجزای پمپ آب دچار اختلال شده و به خوبی کار نکند، بنابراین از حالت بالانس و یا تراز خارج شده و درست عمل نمی کند. در زیر دلایل بالانس نبودن اجزای پمپ آب خانگی را نام برده ایم:

• خمیده شدن شافت
• تراز نبودن مسیر رانش با محور
• ساخت نامناسب قطعات و وجود حفره روی آنها
• قوس برداشتن و کج شدن بلبرینگ ها
• قرار نگرفتن کوپلینگ ها در قسمت مرکزی
• هم سطح و بالانس نبودن شافت و بلبرینگ ها با یکدیگر
• هرز شدن و سستی قطعات و اجزا
• نداشتن تلرانس بین اجزای مونتاژ شده
• سیال به شکل یکنواخت جریان ندارد.
• هم مرکز نبودن اجزا روی روتور به دلیل ساخت اشتباه

اجزا و قطعات نیازمند تعمیر و سرویس پمپ آب خانگی

در صورت استفاده مداوم از پمپ آب خانگی، ممکن است هر کدام از اجزای آن نیازمند سرویس و یا تعمیر شوند، بنابراین سرویس دوره ای و تعمیر تخصصی پمپ آب خانگی از ضروریات می باشد. از جمله این اجزا می توان موارد زیر را نام برد:

• پروانه
• بلبرینگ
• سیل مکانیکی
• منبع تحت فشار
• کلید اتوماتیک

قیمت قطعات و لوازم جانبی پمپ آب خانگی

عوامل مختلفی در تعیین قیمت اجزا و قطعات پمپ آب خانگی تاثیرگذار هستند، شامل:

• طراحی
• نوع قطعه
• برند
• کیفیت ساخت
• کشور سازنده